نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام‌حسین، اقسامِ ناهمسانی‌های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ‌گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛‌ ولی پیشینه‌ای بر جا گذاشت که به‌محضِ پایان کار وی، خشونت‌های قومی،‌ فرقه‌ای و مذهبی سر برآوردند، گسل‌های جامعه‌شناختی- هویتی عراقی‌ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت‌های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه‌های سبب‌سازِ بروز بی‌ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون‌ اس...

چکیده ریشه ی تشکیل حزب بعث در جهان عرب به شخصی به نام میشل عفلق بر می گردد. سوری الاصلی که در قاهره درس خواند و تلاش داشت تا سوسیالسم را با ناسیونالیسم عرب گره زده و جهان عرب را احیاء کند. این حزب دو کانون مهم در جهان عرب بویژه در دو کشور سوریه و عراق پیدا کرد. در عراق حزب بعث توانست با کودتاهای فراوان توسط اعضای این حزب و در رأس آنها صدام حسین قدرت را در عراق قبضه کند. در سوریه نیز حافظ اسد ...

نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام حسین، اقسامِ ناهمسانی های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛ ولی پیشینه ای بر جا گذاشت که به محضِ پایان کار وی، خشونت های قومی، فرقه ای و مذهبی سر برآوردند، گسل های جامعه شناختی- هویتی عراقی ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه های سبب ساز بروز بی ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون اساسی...

در بخش اول، محقق ضمن اشاره اجمالی به مشخصات جمعیتی، جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی و ... کشور عراق، سیاست و حکومت در این کشور را سال 1374 و نیز در دوره مورد نظر (1374-1375) بمورد بحث گذاشته و چگونگی تشکیل حزب بعث و شاخه عراقی آن و روند قبضه حکومت این کشور توسط حزب در سالهای 1963 م و 1968 و، حذف رقبا و نیز سیاست خارجی حزب بعث را مورد بررسی قرار داده است . در بخش دوم، رقابت قدرتهای فائقه وقت بر سر کسب...

انقلاب اسلامی ایران با احیای دوباره مباحث اسلام، تحول فرهنگی عظیمی را در ابعاد منطقه ای موجب شد و زمینه های بیداری جنبش های اسلامی در منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای مرکزی و دیگر مناطق را فراهم کرد. در این خصوص، هدف اصلی این پژوهش بازخوانی تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر کشور عراق است. سؤال اصلی آن است که چه فرصت ها و چالش هایی برای ایجاد یک حکومت اسلامی در کشور عراق هم زمان با سال های آغازی...

حمله آمریکا به عراق در سال 2003 و شکل گیری بحران عراق پیامدهای مختلفی درسطوح گوناگون داشته است . در خصوص پیامدهای داخلی بحران عراق، تاثیرگذاری اینبحران بر شکل بندی و محتوای روابط، تعاملات و رویکردهای گروه های مختلف قومی ـفرقه ای عراق از اهمیت بالائی برخورداراست . روابط و رویکرد گروه های عراق با همدیگر ودولت مرکزی در دوره حزب بعث براساس الگوی دولت ـ ملت سازی تک قومی بعثی شکلگرفته بود، اما اکنون ...

یکی از موارد پاکسازی قومی در جهان، پاکسازی قومی کردها در بخشهای وسیعی از کردستان عراق و بویژه در استان نفت خیز کرکوک است. اقدامات تغییر ترکیب قومی در استان کرکوک از سالهای قبل از روی کار آمدن حزب بعث آغاز شده بود اما این حزب ناسیونالیست عربی که کردستان عراق را بخشی از وطن عربی می دانست، از سال 1968 اقدام به اخراج، جابجایی اجباری، تخریب روستاها، مصادره اراضی، اسکان اعراب، تصحیح قومی و ... کرد و ...

حمله آمریکا به عراق در سال 2003 و شکل گیری بحران عراق پیامدهای مختلفی درسطوح گوناگون داشته است . در خصوص پیامدهای داخلی بحران عراق، تاثیرگذاری اینبحران بر شکل بندی و محتوای روابط، تعاملات و رویکردهای گروه های مختلف قومی ـفرقه ای عراق از اهمیت بالائی برخورداراست . روابط و رویکرد گروه های عراق با همدیگر ودولت مرکزی در دوره حزب بعث براساس الگوی دولت ـ ملت سازی تک قومی بعثی شکلگرفته بود، اما اکنون ...

تجاوز ارتش عراق علیه ایران تحت تأثیر انگیزه های مختلفی قرار داشت. در این مقاله محرک های اقتصادی این تهاجم مورد بررسی واقع شده است. در آستانه آغاز جنگ، دولت عراق از طریق تهاجم به ایران در صدد بود ضمن تأمین منابع جدید برای رونقدهی به اقتصاد ملی، دسترسی ایران را به منابع استراتژیک خویش باز دارد. در صورت تحقق این سناریو، ضمن اینکه فضا برای تثبیت رهبری منطقه ای عراق تا حدی تسهیل می شد، موقعیت و اعتب...

انقلاب اسلامی ایران با احیای دوباره مباحث اسلام، تحول فرهنگی عظیمی را در ابعاد منطقه‌ای موجب‌شد و زمینه‌های بیداری جنبش‌های اسلامی در منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای مرکزی و دیگر مناطق را فراهم‌کرد. در این خصوص، هدف اصلی این پژوهش بازخوانی تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر کشور عراق است. سؤال اصلی آن است که چه فرصت‌ها و چالش‌هایی برای ایجاد یک حکومت اسلامی در کشور عراق هم‌زمان با سال‌های آغازی...